اگه تازه مامان یا بابا شدی و شبها با صدای گریه‌ی نوزادت بیدار می‌شی، بدون که تنها نیستی. تقریباً همه‌ی پدر و مادرها یه دوره‌ای با مشکلات خواب نوزادشون دست و پنجه نرم می‌کنن. توی این مقاله می‌خوایم خیلی ساده و صمیمی با هم درباره‌ی خواب نوزادها صحبت کنیم: چرا بعضی نوزادها خوب نمی‌خوابن، چجوری می‌تونیم کمک‌شون کنیم، و خودمون چطور از فشار بی‌خوابی جون سالم به در ببریم!
نوزادها چقدر باید بخوابن؟
بستگی به سنشون داره، ولی به‌طور کلی:
-
نوزاد 0 تا 3 ماهه: حدود 14 تا 17 ساعت در شبانه‌روز، البته نه پشت‌سرهم!
-
نوزاد 4 تا 6 ماهه: خواب شب آروم‌تر می‌شه، ممکنه 6 تا 8 ساعت بخوابه.
-
از 6 ماه به بالا: معمولاً بیشتر شب رو می‌تونن بدون بیدار شدن بخوابن.
اما اینا فقط عددن. هر بچه‌ای با بقیه فرق داره، بعضیا شب و روز رو قاطی می‌کنن، بعضیا با یه صدای کوچیک بیدار می‌شن، بعضیا هم کلاً انگار با خواب قهرن!
رایج‌ترین مشکلات خواب نوزادها
1. قاطی بودن شب و روز
خیلی از نوزادها تو هفته‌های اول شبها بیدارن و روزا می‌خوابن. دلیلش اینه که ساعت بیولوژیک بدنشون هنوز تنظیم نشده.
چیکار کنیم؟
-
روزا پرده‌ها رو کنار بزن، خونه روشن باشه.
-
شبها محیطو آروم و کم‌نور کن.
-
فعالیت و بازی رو بذار برای روز، نه شب.
2. شیر خوردن نصف‌شب
نوزادها مخصوصاً تو 3-4 ماه اول نیاز دارن هر چند ساعت یه‌بار شیر بخورن. بعضیا حتی بعد از 6 ماهگی هم بیدار می‌شن فقط برای یه قلپ شیر!
چیکار کنیم؟
-
مطمئن شو واقعا گرسنه‌ست، نه اینکه از سر عادت بیدار شده باشه.
-
اگه فقط برای مکیدن بیدار می‌شه، پستونک ممکنه کمک کنه.
-
کم‌کم فاصله‌ی بین وعده‌های شبانه رو زیاد کن تا یاد بگیره طولانی‌تر بخوابه.
3. وابستگی به بغل یا شیر برای خوابیدن
بعضی بچه‌ها فقط وقتی بغل‌شون می‌کنی یا شیر می‌دن می‌خوابن، و به‌محض اینکه بخوای بذاریش تو تخت، بیدار می‌شن!
چیکار کنیم؟
-
کم‌کم جدا کردن رو شروع کن. مثلا اول تو بغل بخوابون و بذارش، بعد کم‌کم بذار خودش تو تخت بخوابه.
-
یه روتین خواب آروم داشته باش (حموم، لالایی، نور کم).
-
صبور باش. این تغییر یه‌شبه اتفاق نمی‌افته.
4. جهش رشد یا دندان درآوردن
گاهی نوزاد به‌خوبی خوابیده، اما یهو چند شب بی‌قرار می‌شه. این می‌تونه به‌خاطر جهش رشد، دندان درآوردن یا تغییرات فیزیکی باشه.
چیکار کنیم؟
-
ببین مشکل فیزیکی داره؟ (مثلا آبریزش، تب، دندون لثه‌شو اذیت می‌کنه؟)
-
از ژل یا ماساژ لثه استفاده کن اگه دندونشه.
-
بیشتر بغلش کن، این روزا نیاز به آرامش و نزدیکی بیشتر داره.
5. اضطراب جدایی (از 6 تا 12 ماهگی)
نوزاد می‌فهمه که مامان یا بابا ازش جدا شدن و نگران می‌شه. این می‌تونه باعث بیدار شدن‌های مکرر شبانه بشه.
چیکار کنیم؟
-
تو روز باهاش بازی‌هایی کن که جدایی کوتاه‌مدت رو تمرین کنه (مثلاً قایم‌باشک ساده).
-
شب موقع خواب، حضور آرامش‌بخشتو بهش بده. یه عروسک خاص یا پتو هم ممکنه کمک کنه.
راهکارهایی برای بهتر خوابیدن نوزاد
? روتین خواب مشخص داشته باش
هر شب سر ساعت خاصی حموم، لباس راحت، لالایی، نور کم... تا کم‌کم بدنش شرطی بشه.
? از تکنیک‌های آرام‌سازی استفاده کن
مثل صدای سفید، موسیقی ملایم، ماساژ پاها و دست‌ها، لالایی یا تکون‌آروم دادن.
? فضای خواب راحت باشه
اتاق نه خیلی گرم، نه خیلی سرد. لباس نوزاد مناسب باشه. تشک سفت و ایمن استفاده کن.
? خودت هم مراقب خودت باش
بی‌خوابیِ شبانه می‌تونه روی سلامت روان و جسمت تاثیر بذاره. کمک بخواه. شیفتی بخوابین. گاهی یه ساعت بخواب و بقیه رو بسپار به شریک زندگی یا یه نفر دیگه.
کی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
-
نوزادت با وجود خستگی اصلاً نمی‌خوابه.
-
با هر بار خواب جیغ و بی‌قراری زیادی داره.
-
وزن نمی‌گیره یا اشتهاش خیلی کمه.
-
نشونه‌هایی از بیماری، رفلاکس، آلرژی یا دل‌درد شدید داره.